Temel Bilgiler

Prizmatik Alım Yöntemi

Detay noktalarının, izdüşüm koordinatları ile belirlenen yatay konum doğruluğu (sx2+sy2)1/2 ±7 cm olarak elde edilecek biçimde; elektronik takeometri, prizmatik alım , GPS ile detay ölçmeleri veya benzer doğruluğu sağlayan teknikler ve yöntemler kullanılabilir.

Noktalar kartezyen koordinat sisteminde ordinatlar ve apsisler (y,x) olarak ifade edilir.

 

 

 

Prizmatik (orgonol) alım yöntemi ordinat ve apsislerin değerlerinin arazi üzerinde oluşturulacak ölçü doğrusuna, detay noktalarından indirilen dike ait uzunlukların ölçülmesi ile elde edilmesi olarak tanımlanabilir. Bu yöntemde dik açı prizma ile oluşturulur.

 

Bu yöntemin uygulanmasında her ölçü doğrusu dik koordinat sisteminin bir ekseni olarak kabul edilir. Ölçülmesi istenen noktalardan bu doğruya dikler inilir. Oluşan apsis ve ordinatlar , yani dik boyları ve dik ayağı mesafeleri ölçülür. Bu yöntemle alımda uzunluk ölçmeye yarayan araçlardan ( jalon , jalon sehpası, çekül, ÇŞM ) başka, dik inmeye yarayan prizmalar gereklidir. Çizim işleri cetvel ve gönye yardımı ile yapılır. Ölçü ve çizim kontrolü için cephe ölçüleri yapılır. Bir noktada yapılan hata, diğer noktaları etkilemez. Ölçü kontrolleri mümkün ve kolaydır.

Prizmatik alım için ölçü krokisi örneği:

 

Prizmatik Ölçmelerde Dikkat Edilecek Hususlar

a)Uzunluğu 20m, genişliği en az 1cm ve 20m’deki hatası 3mm’den az olan çelik şeritmetreler kullanılmalıdır.

b)Dik boyları 30m’den, parsel sınırı olmayan detayların ölçülmesinde 50m’den fazla olamaz.

c)Ada köşelerini iki ayrı ölçü doğrusundan dik inilir ve varsa poligon noktalarına olan uzaklıklar ölçülür. 

d) Binaların ölçülmesinde, binanın mümkün olan her köşesinden dikler inilerek, dik ayak ve dik boylarıyla birlikte bina cepheleri ölçülür

d)Dik inilen noktalar arasındaki cephe uzunlukları ölçülür ve ölçü kontrolü sağlanır.

e)Ayrı doğrultu üzerinde bulunan bina ve parsel köşelerinden inilecek diklerin arası 50m’den fazla olamaz.

f)Adanın bütün kırık noktalarından dik inilir.

g)Prizma ile çıkılan dikler ölçü doğrusu olarak kullanılabilir. Bu durumda dik boyları yapılaşmış alanlarda 20m, yapılaşmamış alanlarda 40m’den fazla olamaz.

h)Uzantı ve bağlantı ölçmelerinde uzatma miktarı esas uzunluğun 1/3’ünden fazla olamaz.

h1) Parsel köşelerinden inilen dik boyları 30 m yi geçmeyecek şekilde uygunluk sağlayan parsel kenarları ölçü doğrusu olarak alınabilir. Parselin diğer noktalarında ölçü doğrusuna dikler inilir. Dik ayakları, dik boyları ve cephe ölçüleri yapılır.