Temel Bilgiler

Haritada aranan nitelikler

Harita Nedir?
Yeryüzünün tamamının veya bir bölümünün belli bir projeksiyon sistemine göre, belli bir ölçek dahilinde küçültülerek bir altlık üzerine çizilmesidir.
Haritaya çizilecek bilgiler genel olarak deniz, göl, akarsu, dağ, tepe, mağara, ağaç vb. doğal tesislerle; yol, baraj, sulama kanalı, çit, duvar, bina vb. yapay tesislerdir.

Haritada Aranan Nitelikler

1) Doğruluk: Haritanın doğruluğu deyince o haritanın meydana getirilmesi

İşlemlerinde ki doğruluk ifade edilir. Bunlar ise hesaplardaki projeksiyon sistemindeki

Jeodezik, Fotogrametrik, Topografik ve Kartografik doğruluklardır.

2-) Tamamlık (Noksansızlık): Küçük ölçekli haritalardaki arazi parçası küçük

göründüğünden her detayı göstermek mümkün olmamaktadır. Harita ölçeği büyüdükçe

gösterilen detay da, o oranda fazlalaşır. Detay ise;Yollar ,kanallar,binalar,şehirler,sanayi

alanları ve bitki örtüsü ile ilgili konulardır. Bunlar gerek tabiat, gerekse insan kuvvetiyle çok

sık değişir ve geliştirilir. Bu olaylar ise bilhassa küçük ölçekli haritaların yaşlanmasına

sebep olur ki, bu da bu tip haritaların revizyonunu diğer deyimle en yeni duruma

getirilmesini gerektirir. Bu konu ise ekonomik ve gayeye uygun olarak harita bigilerinin

sağlanması ve uygun röprodüksiyon metotlarının uygulanması ile gerçekleştirilebilmektedir.

3-) Gaye (Amaca) Uygunluk: Haritalar hangi gayeye göre yapılacaklarsa ona

uygun projeksiyon sistemi ve ölçek seçilir. Gayeye uygun seçilen bu projeksiyon sistemi

haritanın şekil ve ebat faktörlerini meydana getirir. Teknik gaye için yapılan harita ve

plânlar büyük ölçeklidirler. Buna karşılık coğrafya haritaları küçük ölçekli olup kullanıcılara

yüzölçümü bozulması yapmaması nedeniyle kolayca mukayese imkânı verirler. Jeodezi,

astronomi ve denizcilik amacı ile kullanılan haritalarda açı doğruluğunun olması gereklidir.

Arazide kullanılan haritalar küçük ve kolay kullanılır ebatta, duvar haritaları ise büyük

ebatta olmalıdır.

4-) Açıklık ve anlaşılabilirlik: Bir haritada, detayların belirtildiği özel işaretler ve

renkler ile görüntü meydana getirmektedir. Açıklık ve anlaşılabilirlik için özel işaretlerin

mümkün olduğu kadar aslına uygun bir şekilde belirtilmesi, renklerin de birbirine uygun

düşecek tonlardan seçilmesi ve konulara uygun renk tonlarının kullanılması temel prensiptir.

5-) Kolay okunabilirlik: Harita özel işaretleri bir insanın rahatça görebileceği

büyüklükte ve okumayı kolaylaştırıcı aralıkta olmalı ve ayrıca haritalar özel işaretlerle

boğulmamalıdır. Bir haritanın okunabilme niteliği özel işaretlerinin uygun dağılımına, yazı

ve baskısının mükemmelliğine bağlıdır.

6-) Nefaset/Güzellik (estetiklik): Bir haritaya genel olarak bakıldığında verdiği

iyi tesir o haritanın güzellik (estetiklik) ölçüsüdür.Bu iyi tesir ise harita içindeki bütün

elemanların birbirine uyumlandırılması suretiyle sağlanır. Renk tonlarının zevkli bir şekilde

uygun seçimi, yazı puntolarının uygun büyüklükte oluşu, harita üzerindeki yerleştirme ve iyi

bir baskı tekniği güzellik için esas olan unsurlardır.